Eski Kelimeler

Burada dilimize eskilerden kalma (muhtemelen ve büyük bir ihtimalle rumlardan) köy, yöre ve günlük hayatta kullanılan kelimeleri yazdım. Bunları köyün yaşlılarından sorarak buldum. Ben bulduklarımı yazdım ama daha fazlasını www.surmene.net te bulabilirsiniz. Onlar daha iyi araştırmışlar.

kafules= dağda yer adı
likofos = dağda yer adı
zağana = dağda yer adı
moropse = dağda yer adı
padom = dağda yer adı
kufat = dağda yer adı
palikef = dağda yer adı
afitre =dağda yer adı
kuşi =dağda yer adı
kacamir =dağda yer adı
fuskona =dağda yer adı
şurdara =dağda yer adı
anaraç = dağda yer adı
komarluk= dağda yer adı
ligarbaluk = dağda yer adı
vuda = dağda yer adı
ağrofol = dağda yer adı
ruşra = dağda yer adı
kukuli = köy adı
hamandoz = köy adı
seveğo = köy adı
çirandoz =köy adı
vuynut =köy adı
mağrandoz =köy adı
kilima =köy adı
anaraç =köy adı
zavli =köy adı
köneşera =köy adı
karakanci =köy adı
ivyan =köy adı
kokoşli =köy adı
sargona =belde belediye
kukuvak =mantar
koğrega = doğan
ğorğor = baykuş
çimatos =ateşin yanarken çıkan ses ve duman
ğoğolis =birbirine dolanma (kör düğüm)
çinkos =zorlanmak
kurkancel =ateş zinciri
kuzgun =duman
çubiks =yerinde duramama
puciks =buzağın zıplaması
gonaba =kücük sinek 
çiya =ateş kıvılcımı
ğoğol =toz
ğayat =antre
işmar =göz kırpmak
fomoliya =ocak taşı
korç =tabure
barkami =ocak başındaki set
peke =divan
iskemle =sandalye
çumiks =çamaşır sıkmak
çumçuklamak = çimdik atmak
petra =taş
ilestera =balkon
peşko =soba
apsomat =ateşten çıkan kül
kukuveka =dizlerini kırarak oturmak
istali = dağ evi
sinefter= kuş tuzağı
lilak = kuş tuzağı
ğuvistir= kuş tuzağı
oksobis = her işe burnunu sokan
trankile =hırsız
kelif =kulube
keyle =pire
pidir =kepek
padilas = lapa lapa kar yağmak
ğilima =ekmek artığı
macukas= fazla yağdan ağzın yapışması
anugulis =suyu ılıtma
andugulis =yer değiştirmek, aktarmak
mungarabis = ineğin bağırması
muğlas = ateşin duman yapması
marugas = geviş getirmek
luzma =iliklerine kadar ıslanmak
lastabar = ıslanmak
üluk =islanmak
lum luluk= iliklerine kadar ıslanmak
rağna =örümcek
loks olmak= ezilmek
yavelek = uykuda sayıklamak
lom lok= düm düz
kamesela= ceket
gamurkireza = yabani çilek
ğandoşera = kirpi
ğerek =sırık
ğalaz = dolu
çalaşlamak= hafif kar yağması
çuğna =yemeğin dibine tutması
mağora =köy adı
muğ =çivi
iğratluk = toplanmak
kofin =yaprak taşınan sepet
kofi =lahana sapı
maniya= duman kiri (is)
firfilika =kelebek
ğusriyanaz = ay adı
kalandar =hafta adı
iskolos =ağaca tırmanmak
ğarğuş olmak= çok yorulmak
forfolos olmak= uykusuz kalmak
abefteras =fındıklık içinin temizlenmesi
tağtabanis =havalandırmak
dendenis etmek= ayakta duramakak
şuftulis =yaprak kopartmak
tenimas etmek = gidip gelmek
şurdaleksa =kıçının üzerinde kaymak
mareslemek =meyva ve sebzenin suyunun kaçması
çandis etmek = su sıçraması
ğablak =yumuşamak, gevşemek
furfula = topaç
şublis =sıyırmak
sağros etmek =havanın kararması
ğumras = mayhoş
ğumalayıs = kıkırdanmak, gülmek, sırıtmak
ğucubilayis = yakalayıp dövmek
kadefter = eşik
morolayis = kendi kendine aylamak, enlemek
çiçil = solucan